Resumo:
A documentación informativa é unha
disciplina que avanza ao mesmo tempo que o mundo que a rodea, adaptándose aos
medios e tecnoloxías. Consiste na recompilación de información co fin de crear
unha base de datos organizada que facilite o acceso a todos os usuarios.
No mundo xornalístico é unha ciencia
básica que non solo o complementa, se non que se converte en algo fundamental,
xa que permite verificar, contrastar, contextualizar, investigar, etc. toda a
información que finalmente chegará aos receptores.
Palabras clave:
Documentación; información; bibliografía;
documento; contrastar; verificar; ordenar; organizar.
Introdución:
O presente traballo pretende facer unha achega á disciplina da
Documentación Informativa: en que consiste, cales son as súas orixes, como foi
evolucionando e adaptándose ao longo do tempo en relación cos medios actuais,
cal é o seu obxectivo... son temas que abordaremos ao longo deste escrito. Para
esta investigación valémonos de diferentes documentos atopados pola rede e da
achega de diferentes autores especialistas neste ámbito.
Concepto e principios:
A Documentación Informativa pode
definirse como unha ciencia social cunha función mediadora entre o creador da
información e o receptor desta. Está ao servizo da produción de informacións de
actualidade, ao incremento da súa calidade, ao seu almacenamento e
conservación, e á súa difusión e reutilización; e trata de recompilar,
almacenar, analizar e difundir información contida en documentos de distinto
tipo para facela accesible a todo o mundo.
Podemos situar a orixe da Documentación
polo ano 1985, cando Henri La Fontaine e Paul Otlet crean o Instituto Nacional
de Bibliografía en Bruselas, co obxectivo de poder acumular todo o saber nun
único lugar. Moitos consideran este feito como a creación dunha nova ciencia,
posto que incorpora métodos propios de traballo e os estudos pertinentes para o
seu desenvolvemento.
Así, a Documentación xorde nun contexto
marcado polo positivismo, o empirismo e o coñecemento indutivo, que marca un
importante incremento das Academias e revistas científicas, así como da
fotografía e os cinematógrafos, por exemplo.
Características da información de actualidade:
A información de actualidade é unha
complexa relación de causas e efectos constituída por todos os ámbitos que
afectan á condición humana en sociedade: política, economía, sociedade,
cultura, etc. As noticias relaciónanse
entre si, provindo dunha serie de antecedentes e desembocando nunha serie de consecuencias.
Por este feito é moi importante que cada información se presente tendo como
obxectivo, entre outros, documentar ao receptor co fin de que quede clara a
relación co resto de informacións.
Hai unha serie de riscos que
caracterizan á información da actualidade e que están determinadas pola
relación que garda entre sí e a globalización á que está sometida.
- Coincidencia episódica: Toda a información é repetida en diferentes medios ao mesmo tempo.
- Redundancia cíclica: Moitos acontecementos son repetidos ciclicamente, o que permite á documentación estar preparada para recibilos.
- Efecto Mateo: Prodúcese un desequilibrio entre os protagonistas das informacións porque algunhas personaxes adoitan ser o centro das noticias mentres que outros case non aparecen.
- Multiplicidade de soportes: Hoxe en día, coa cantidade de soportes de todo tipo cos que contamos, a información pode colarse en calquera: soportes escritos, visuais, audiovisuais, radiofónicos...
- Fragmentación da mensaxe: Debido ao desequilibrio no ritmo de produción de acontecementos e o ritmo de publicación dos mesmos, a información non adoita chegar dunha soa vez.
- Latencia: A pesar da fugacidade da información, calquera feito pode ser susceptible de tornarse protagonista de novo.
- Documentos compostos: A maioría da información componse de elementos diferentes (fotografías, textos, vídeos...) que dificultan a organización documental.
- Estratificación de usuarios e usos: Trabállase para usuarios moi diferentes.
- Relatividade de significado: Segundo o contexto no que introduzamos unha información, esta pode tomar diversos significados.
- Omisión: débese ter en conta que moitos medios de comunicación escollen a información, suprimindo moitas veces certa parte por diversos motivos: por doxoloxía, por agnosticismo ou por imposición.
Función:
A función que persigue a documentación é
a do establecemento de mecanismos de mediación entre o creador e o usuario da
información.
Sendo un pouco máis concretos, podemos
analizar unha serie de funcións:
- Verificación da exactitude da información e a corrección de datos.
- Contextualización con datos que apoien e complementen a información.
- Servir de apoio visual.
- Servir de memoria e soporte da línea editorial.
- Investigar e preparar material propio.
Finalidade:
O fin último da documentación é ordenar
e organizar todos os documentos dos que se dispoñan para poder xerar documentos
secundarios que deriven da información dos primeiros (xa dixemos que a
información estaba relacionada toda entre si); así como para poder dispoñer e
conservar toda a información humana e facilitar o acceso a ela, con comodidade
e rapidez.
Centro de documentación nun medio: funcións, características e fins:
Os centros de documentación son lugares
(poden ser físicos ou non) teñen como obxectivo poñer a disposición dos
usuarios unha serie de informacións organizadas e recompiladas de xeito que
facilite o acceso a elas.
Neles gárdanse documentos bibliográficos
e fondos especializados; e o resultado final é a creación dunha base de datos.
Bibliografía:
